Theo thống kê tháng 6 năm 2022, tỷ lệ nhiễm HIV ở nam giới chiếm 92% tổng số ca nhiễm, 73% ca nhiễm thuộc nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới, 26% ca nhiễm có độ tuổi dưới 22 (sinh viên – học sinh), 62% ca nhiễm nằm trong độ tuổi từ 23-40 tuổi.
Trước đây, lây nhiễm HIV ở Việt Nam chủ yếu qua đường máu thông qua tiêm chích ma túy và lây qua đường tình dục ở nhóm phụ nữ mại dâm. Tuy nhiên, quan hệ tình dục đồng giới ở nhóm nam (MSM) được cảnh báo là một trong những nhóm nguy cơ chính của dịch HIV tại Việt Nam hiện nay. Nguyên nhân như sau:
- Hành vi tình dục: nam quan hệ tình dục với nam chủ yếu qua đường hậu môn (dễ bị tổn thương và dễ bị virus xâm nhập hơn) và không dùng những biện pháp bảo vệ tăng nguy cơ lây nhiễm HIV
- Số lượng bạn tình của MSM: số bạn tình nhiều hơn và tỉ lệ quan hệ không bảo vệ cao hơn so với quan hệ tình dục khác giới
- Sử dụng chất liên quan đến tình dục: tỷ lệ sử dụng các chất như cần sa, popper hay viagra thường xảy ra ở nam
- Có một số lượng đáng kể nam mại dâm ở Việt Nam và những nam giới này cũng có nguy cơ lây nhiễm HIV cao.
- Các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STD): STD là yếu tố nguy cơ của HIV/AIDS qua việc quan hệ tình dục không an toàn, quan hệ tình dục với nhiều người. Năm 2018, tỷ lệ mắc bệnh giang mai và bệnh lậu ở nam giới cao hơn so với nữ giới.
Gần 1/7 nam giới nhiễm HIV không biết mình bị nhiễm, không được uống thuốc điều trị và có thể lây truyền HIV cho bạn tình của mình.
Sử dụng bao cao su đúng cách mỗi khi bạn quan hệ tình dục có thể bảo vệ khỏi một số bệnh lây truyền qua đường tình dục, bao gồm cả HIV.
Do MSM ở Việt Nam có tỷ lệ hiện nhiễm HIV cao và dân số MSM ngày càng tăng. Việc thiếu dữ liệu về tỷ lệ hiện nhiễm HIV trong nhóm MSM cụ thể là qua các phương tiện truyền thông và các chương trình phòng chống sức khỏe cộng đồng đã bỏ qua MSM như một nhóm dân số có nguy cơ khiến nhiều MSM lầm tưởng rằng nguy cơ nhiễm HIV của họ là thấp. Nhận thức về rủi ro thấp, cộng với kiến thức không đầy đủ, có thể làm cho MSM ít có khả năng chủ động bảo vệ mình khỏi lây nhiễm HIV. MSM ở các thành phố lớn của Việt Nam có thể dễ dàng trở thành mục tiêu dự phòng bằng cách sử dụng các nhà giáo dục đồng đẳng để giảm nguy cơ lây nhiễm HIV.
Tỷ lệ MSM tham gia vào các hành vi nguy cơ liên quan đến ma túy cao, các can thiệp HIV đa chiến lược cho MSM và bạn tình của họ có sử dụng ma túy cần được hỗ trợ để giảm nguy cơ. Cần điều tra hỗ trợ đồng đẳng, các dịch vụ nhắm mục tiêu bổ sung như giáo dục IDU và các buổi cung cấp thông tin cho MSM và các nhóm hỗ trợ liên quan.
Cần có nhiều nỗ lực hơn nữa để giảm bớt các rào cản liên quan đến phân biệt đối xử và kỳ thị xã hội, bổ sung cho các nỗ lực hiện có nhằm vào nhóm dân số MSM ở Việt Nam.
Nguồn
- https://thanhnien.vn/tphcm-6-thang-phat-hien-2758-nguoi-nhiem-hiv-post1504140.html
- https://bmcpublichealth.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12889-016-3088-8
- https://www.researchgate.net/publication/8642112_Men_who_have_sex_with_men_and_HIV_in_Vietnam_A_review
EN