- Ung thư gan là gì?
Ung thư là bệnh lý ác tính diễn ra ở tế bào. Khi bị kích thích bởi các tác nhân sinh ung thư, tế bào tăng sinh vô hạn, không tuân theo sự kiểm soát và phát triển tự nhiên của cơ thể.
Ung thư gan là căn bệnh nguy hiểm xuất phát từ các tế bào trong gan – một cơ quan quan trọng trong chu trình chuyển hóa và giải độc cho cơ thể
Ung thư gan được chia thành 2 loại:
Ung thư gan nguyên phát: khối u có nguồn gốc tại gan. Về bản chất tế bào thì người ta chia ra nhiều loại, nhưng loại thường gặp nhất là ung thư biểu mô tế bào gan (hepatocellular carcinoma, viết tắt HCC).
Ung thư gan thứ phát: (còn gọi là ung thư di căn gan) nếu khối u xuất phát từ những cơ quan khác (dạ dày, phổi, vú, đại tràng,…) rồi sau đó di chuyển đến gan. Cách điều trị những trường hợp ung thư di căn gan có nguyên tắc là vừa điều trị khối u tại gan, vừa phải tìm đúng nguồn gốc của tế bào ung thư để điều trị theo đúng nguồn gốc thì mới tránh được tái phát (chẳng hạn, đối với ung thư đại tràng di căn gan thì cần điều trị theo phác đồ điều trị ung thư đại tràng, đối với ung thư phổi di căn gan thì phải điều trị theo phác đồ ung thư phổi)
- Nguyên nhân bệnh ung thư gan
Xơ gan: ung thư gan hay gặp trên nên gan xơ, chiếm tỷ lệ đến 80%. Các nguyên nhân có thể dẫn đến xơ gan gây ung thư hóa bao gồm xơ gan do rượu, xơ gan thứ phát do nhiễm virus viêm gan B, virus viêm gan C dẫn đến ung thư thế bào gan sau 20 – 40 năm, xơ gan do nhiễm sắt.Tuy nhiên vẫn có một tỷ lệ nhiễm virus viêm gan B, C dù chưa có xơ gan vẫn bị ung thư gan.
Rượu bia thường xuyên là nguyên nhân quan trọng của xơ gan. Xơ gan do rượu chiếm khoảng 15%
Chất Aflatoxin của nấm Aspergillus có mặt trong các loại thực phẩm như lạc, đỗ bị mốc cũng có thể là nguyên nhân gây ung thư gan
- Triệu chứng bệnh ung thư gan
- Chán ăn, mệt mỏi, sút cân liên tục
Vì gan có mối quan hệ chặt chẽ với quá trình tiêu hoá nên những triệu chứng về bệnh gan thường được thể hiện thông qua sự thay đổi ở hệ thống tiêu hoá. Việc bạn cảm thấy chán ăn, bụng đầy chướng, ngán đồ dầu mỡ và hay mệt mỏi dẫn đến sút cân liên tục là một trong những dấu hiệu cho thấy chức năng gan đang suy giảm và cũng là biểu hiện quan trọng cảnh báo bệnh ung thư gan giai đoạn đầu.
- Vàng da, vàng mắt
Vàng da hay vàng mắt là dấu hiệu của viêm gan cấp tính – một trong số các nguyên nhân chủ yếu dẫn đến ung thư gan. Hiện tượng này xảy ra khi chức năng gan suy yếu dẫn đến việc gan không thể xoá bỏ các bilirubin (sắc tố màu vàng hình thành từ sự phân huỷ của các tế bào máu đã chết trong gan). Khi có triệu chứng vàng da hay vàng mắt, bạn cần đến ngay các cơ sở y tế để được xác định mức bilirubin trong cơ thể cũng như sớm phát hiện khả năng phát sinh của bệnh.
- Hay đau ở vùng thượng vị
Vùng thượng vị là khu vực nằm trên rốn và dưới mũi xương ức. Cơn đau ở vùng này có thể âm ỉ hoặc quằn quại, nhói ra phía sau lưng. Đau vùng thượng vị thường là dấu hiệu của một số bệnh thường gặp như rối loạn tiêu hoá ở mức độ nhẹ. Tuy nhiên, đây có khi còn là biểu hiện của ung thư gan. Sức ép của các tế bào ung thư lớn lên trong gan có khả năng trở thành tác nhân khiến người bệnh gan thường xuyên cảm thấy đau ở vùng này
- Táo bón hoặc tiêu chảy
Hiện tượng hệ tiêu hoá “trở chứng” bằng những đợt táo bón hoặc tiêu chảy thường xuyên là một tín hiệu cảnh báo bạn nên đi khám bác sĩ thay vì đinh ninh đây là một triệu chứng thông thường do ăn uống không khoa học. Đây có thể là dấu hiệu cho biết cơ thể bạn đang “cầu cứu” bởi một vài vấn đề khá nghiêm trọng xảy ra ở một bộ phận nào đó, trong đó gan cũng không là ngoại lệ.
- Đau vùng vai phải
Những cơn đau buốt không rõ lí do ở vai phải cũng là một dấu hiệu của bệnh ung thư gan. Các dây thần kinh dưới cơ hoành có khả năng bị chèn ép khi tế bào ung thư gan mở rộng. Một số dây thần kinh ở khu vực này kết nối với các dây thần kinh ở vai phải nên khiến cho người bệnh có cảm giác bị đau vai.
- Tụ dịch trong gan
Tụ dịch trong gan là triệu chứng giai đoạn đầu của bệnh ung thư gan với các biểu hiện như:
- Trương tức bụng dù chỉ ăn một lượng thức ăn nhỏ;
- Bụng to lên trong một thời gian ngắn;
- Có thể sờ thấy gan.
- Cách phòng ngừa bệnh ung thư gan
- Tránh xa những chất độc hại, tiềm ẩn gây ung thư như thực phẩm bị ẩm mốc, nhiễm độc.
- Hạn chế uống rượu bia, thuốc lá, chất kích thích…
- Khám sức khỏe định kỳ 6 tháng một lần.
- Tích cực vận động thể chất.
- Chế độ dinh dưỡng hợp lý, hạn chế đồ ăn nhiều dầu mỡ, đồ nướng, bổ sung chất xơ trong trái cây, rau xanh…
Ung thư gan mặc dù nguy hiểm nhưng chúng ta hoàn toàn có thể phòng ngừa được căn bệnh này. Bạn cần thường xuyên quan sát để phát hiện các dấu hiệu khác thường của cơ thể đồng thời thực hiện một chế độ sinh hoạt khoa học. Đây chính là tấm lá chắn đơn giản nhưng an toàn nhất bảo vệ bạn trước nguy cơ phát sinh không chỉ của ung thư gan, mà còn của bất cứ căn bệnh nào.
EN